Gepubliceerd op 16-06-2022

Nieuwe SWAB richtlijn ‘Aanpak bij vermoeden van antibiotica-allergie'

De SWAB heeft een nieuwe richtlijn ontwikkeld met algemene aanbevelingen voor de antimicrobiële behandeling van kinderen en volwassenen, opgenomen in het ziekenhuis met een antibiotica-allergie label (AAL) en/of die in de anamnese een allergie voor antibiotica rapporteren, en waarbij geen voorafgaande formele allergie testen zijn uitgevoerd.


Het is een van de meest algemeen voorkomende problemen bij het behandelen van patiënten met antibiotica: de optimale behandeling kan eigenlijk niet worden voorgeschreven, omdat de patiënt verondersteld wordt allergisch te zijn voor dat middel. Indien we steeds zouden uitwijken naar een andere klasse of groep van antibiotica dan zouden we in 9 op de 10 gevallen (of vaker!) onnodig patiënten behandelen met een middel wat niet de eerste keus is, en dus niet even effectief, maar ook met een middel met breder spectrum en/of meer risico op toxiciteit.

De vraag is natuurlijk hoe op een juiste wijze in de kliniek het onderscheid gemaakt kan worden tussen die patiënten waarbij het risico op een allergische reactie klein of groot is. In de afgelopen jaren zijn al in diverse ziekenhuizen in Nederland initiatieven op gang gekomen om dit probleem aan te pakken, zoals onder andere het actief benaderen van patiënten met een label om een allergie-anamnese te verrichten en indien nodig door te verwijzen voor huid- en provocatietesten bij een allergoloog. Een landelijke richtlijn voor het dagelijks toepassen van deze kennis ontbrak echter nog. Een van de doelen van deze richtlijn is dan ook dat hierdoor in alle Nederlandse ziekenhuizen een meer uniforme strategie ontstaat. Op basis van de literatuur geeft de richtlijn een overzicht van het huidige wetenschappelijk bewijs, op grond waarvan aanbevelingen worden gedaan voor het gebruik van antibiotica bij patiënten (zowel kinderen als volwassenen) met een antibiotica-allergie label in de status of die bij presentatie een antibiotica allergie melden. De richtlijn is voor zover bekend ook de eerste Engelstalige richtlijn waarin de actuele stand van zaken betreffende dit onderwerp uitvoerig uiteen wordt gezet.

Normaal gesproken zijn de adviezen in infectieziekten richtlijnen mede sterk afhankelijk van de lokale resistentie epidemiologie, maar dat is hier niet het geval, waardoor de verwachting is dat deze richtlijn ook internationaal van meerwaarde kan zijn. Om deze reden is de richtlijn ook in het Engels opgesteld. De definitieve richtlijn is sinds april 2022 beschikbaar op de SWAB website.  

De richtlijn is opgesteld door een zeer breed samengestelde commissie en de adviezen gelden zowel voor volwassenen als voor kinderen. Klik hier voor de definitieve richtlijn. 

Stichting Werkgroep Antibioticabeleid

De Stichting Werkgroep Antibiotica Beleid (SWAB) is in 1996 opgericht op initiatief van de Vereniging voor Infectieziekten, de Nederlandse Vereniging voor Medische Microbiologie en de Nederlandse Vereniging voor Ziekenhuisapothekers. De SWAB beoogt de kwaliteit van het antibioticagebruik in Nederland te optimaliseren teneinde een bijdrage te leveren aan de beheersing van resistentie-ontwikkeling en aan beperking van de kosten en andere negatieve effecten van antibioticagebruik.

Blijf op de hoogte →

SWAB maakt gebruik van cookies

In onze privacy statement leest u meer over ons cookiebeleid.